ရမ္မာဝတီရခိုင်ရိုးရာ လှီပြိုင်ပွဲသမိုင်း နှင့် သရုပ်ဖော်အကသီချင်း

   လှီပြိုင်ပွဲ၏ အဓိပ္ပါယ်

၁၉၇၅ - ခုနှစ်တွင် ကျင်းပသော (၂၈) နှစ်မြောက် ပြည်ထောင်စု အခမ်းအနားတွင် ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ တိုင်းရင်းသားများ၏ ကိုယ်စားရမ်းဗြဲမြို့နယ်၏ ယဉ်ကျေးမှုအစဉ်လာတစ်ရပ်ဖြစ်သော "လှီပြိုင်ပွဲ" ကို အကဖြင့်သရုပ်ဖော်၍ တိုင်းရင်းသားညီအစ်ကိုများထံ တင်ဆက်ကပြခဲ့ပါသည်။ ရိုးရာလှီပြိုင်ပွဲနှင့် ပတ်သက်၍ မဖော်မှီ "လှီပြိုင်" ပွဲဟူသော စကားရပ်၏ အဓိပ္ပါယ်ကို အနည်းငယ်ရှင်းလင်းရန်လိုပါမည်။ "လှီ" ဟူသောစကားမှာ မြန်မာဝေါဟာရအားဖြင့် "လှေ" ကိုခေါ်ခြင်းပင် ဖြစ်ပါသည်။"လှီ" ဟူသော ရခိုင်စကားသည် မြန်မာဝေါဟာရ အခေါ်အားဖြင့် အဓိပ္ပါယ်သက်ရောက်သော ပိန်လှီခြင်း၊ သေးသွယ်ခြင်း၊ ကြုံလှီခြင်း သဘောသက်ရောက်သော လှီ၏ အဓိပ္ပါယ်မျိုး မဟုတ်ပေ၊ မြန်မာတို့၏ သဝေထိုးသံကို ရခိုင်အသံ ဝေါဟာရ အခေါ်အရ လုံးကြီးတင်ဆံခတ် သံထွက်ခြင်းပင် ဖြစ်ပါသည်။
ဥပမာအားဖြင့် -

     ရခိုင်   -   မြန်မာ
     လှီ     -   လှေ
      ရီ      -   ရေ
      နီ      -    နေ
     လီ    -   လေ
      င်္မြီ     -   မြေ
     ဈီး    -    ဈေး
      ရွှီ     -    ရွှေ

 သို့ဖြစ်ရာ လှီပြိုင်ပွဲဆိုသည်မှာ လှေပြိုင်ပွဲပင် ဖြစ်သည်။ ရခိုင်တွင် "လှီ" ကို "လောင်း" ဟူ၍ လည်းခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲကြပါသည်။


   ရခိုင်ပြည်တွင် လှီပြိုင်ပွဲ စတင်ပေါ်ပေါက်လာပုံ

၁။  လှီပွဲသဘင် ဆင်ယင်ကျင်းပသော ထုံးဓလေ့သည် ရခိုင်ပြည်၌ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၉၁၈-ခုနှစ်တွင် နန်းတက်သော ရခိုင်ဘုရင် မင်းစောလှလက်ထက်တွင် စတင်ပေါ်ပေါက်ခဲ့ကြောင်း၊ ဘုရင်မင်းစောလှသည် နန်းတက်သောနှစ်မှာပင် ရှေးဘိုးလောင်းတော်၊ ဘေးလောင်းတော်တို့ အသစ်ပြန်လည်တည်ထားဆောက်လုပ်၍ ပြီးစီးခြင်းမရှိခဲ့သော မဟာမုနိသိမ်တော်ကြီးကို အပြီးတည်ဆောက်တော်မူပြီး မခံခဲ့ဘူးသော ရေသဘင်ဆင်ယင် ကျင်းပ၍ ကြီးစွာသောအလှူကို ပေးတော်မူကြောင်း ရမ်းဗြဲမြို့ တောင်ကျောင်းဆရာတော် ဦးစန္ဒာမာလာလင်္ကာရ ရေးသားပြုစုခဲ့သော ရခိုင်ရာဇဝင်သစ်ကျမ်း ဒုတိယ စာအုပ်စာမျက်နှာ(၇၉) တွင် တွေ့ရှိရပါသည်။

၂။  ယင်းနောက် သက္ကရာဇ် ၉၃၃-ခုနှစ်၊ နန်းတက်သော ရခိုင်ဘုရင်မင်းဖလောင်းလက်ထက်တွင် ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်၌ ဦးရစ်တောင်ဘုရားကို တည်တော်မူပြီး ကုန်းပွဲ၊ ရေပွဲဖြင့် ဘုရားပွဲတော်ကျင်းပခဲ့ကြောင်း၊ မြို့ဟောင်းမြို့ ဆရာဦးဦးသာထွန်းရေးသားပြုစုသော မြောက်ဦးမြို့ ဘုရားသမိုင်းစာအုပ်၌လည်း တွေ့ရှိရပါသည်။ သက္ကရာဇ် ၉၅၅ ခုနှစ်တွင် နန်းတက်သော မင်းရာဇာလက်ထက်တွင် မြောက်ဦးမြို့ မင်းဆိပ်ချောင်း၌ လှီပွဲသဘင်ဆင်ယင် ကျင်းပခဲ့ကြောင်းကို ယင်းမင်းလက်ထက်တွင် ပေါ်ပေါက်ခဲ့သော စာဆိုရှင် ဥက္ကပျံ၏ ရွှန်းလိုက်ရတု၌  -
   "ရက္ခမှန်ဖူး မြောက်ဦး ရွှီပြည်သာ၌ များစွာသည်လှီပေါင်း သင်္ဂနဒီ၊ နန်းတောင်ဆီဝယ်၊ ရှီလှီမင်းဆိပ်ချောင်း၌ တသောင်းသောင်း ပျော်စဉ်တွင်၊ တူစုံကြည့်ရှုချင်သည်။ သင်္ကြန်ခါတည့်လေ" -
ဟု စပ်ဆိုထားကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။



   ရမ္မာတီ (ရမ်းဗြဲမြို့)နယ်၌ လှီပြိုင်ပွဲစတင် ပေါ်ပေါက်လာပုံ

၃။  ရမ္မာဝတီ၊ ရမ်းဗြဲမြို့တွင်ကား လှီပြိုင်ပွဲကို သက္ကရာဇ် ၈၉၃-ခုနှစ်တွင် မြောက်ဦးမြို့၌ နန်းတက်သော မင်းဗာကြီးလက်ထက်တွင် စတက်ကျင်းပကြောင်း ရမ်းဗြဲမြို့နယ်ရှ် ရှေးမှတ်တမ်းအရ သိရှိရပေသည်။ ပေါ်ပေါက်လာပုံကား သက္ကရာဇ် ၉၀၅ ခုနှစ်တွင် ရခိုင်ဓညဝတီမြောက်ဦးမြိ့၌ ထီးနန်းစိုးစံသော ရခိုင်ဘုရင် မင်းဗာကြီးသည် ရမ္မာဝတီ၊ ရမ်းဗြဲမြို့နယ်၊ ကံတိုင်းတိုက်နယ်၊ ရွာရင်းရွာမျ တောင်ယာလုပ်စားသး အဘဦးဖြူသီး၊ အမိဒေါ်မဲတူတို့၏သမီး မမဲကျီဆိုသော အမျိုးသမီးအား ယင်း၏ ငါးသဲ့ ရာမှရရှိသော ပြည်တန်ပက္ကမြားကို အကြောင်းပြု၍ မိဘုရားဖြစ်သိမ်းပိုက်ယူဆောင်ရန် မြောက်ဦးမြို့တော်မှ ကြီးစွာသော လှေတပ်မတော်များခြံရံ၍ ရမ္မာဝတီ ရမ်းဗြဲကျွန်းသို့ ထွက်ချီတော်မူလာကြောင်း၊ မင်းဗာကြီးအား ရမ်းဗြဲမြို့ကိုယ်စား နေမျိုးသူရိယက ကြီးစွာသော မင်းခန်းမင်းနား၊ ရေပွဲ၊ ကုန်းပွဲသဘင် ဆင်ယင်ကျင်းပ၍ ထားရှိတော်မူကြောင်း၊ ယင်းမှတဖန် ဘုရင်မင်းဗာကြီးသည် ရမ်းဗြဲမြို့မှ (၁၀) မိုင်ခန့်ဝေးသော ကံတိုင်းတိုင်နယ်၊ ရွာရင်းရွာသို့ မင်းခန်းမင်းနားဖြင့် ကိုယ်တိုင်ကြွချီတော်မူ၍ ပြည်တန်ပတ္တမြားနှင့် ပိုင်ရှင်မမဲကျီကိုပါ သိမ်းပိုက်ယူဆောင်ပြီး ရမ်းဗြဲမြို့သို့ ပြန်လည်ကြွချီတော်မူလာကြောင်း ရမ်းဗြဲမြို့သို့ ရောက်လာသောအခါ ယခင်တည်းခေါ်တော်မူရာ မဏ္ဍပ်အတွင်း၌ပင် စိုးစံတော်မူပြီး ကြီးစွာသော ဘိသိုက်မင်္ဂလာပွဲကို ရမ်းဗြဲမြို့၊ ယခုအောင်စေတီဘုရားအနီး မြေကွက်လပ်၌ သက္ကရာဇ် ၉၀၅ ခု၊ ကဆုန်တွင် ကုန်းပွဲရေပွဲဖြင့် ဆင်ယင်ကျင်းပတော်မူကြောင်း၊ မမဲကျီအားလည်း ထူးခြားသော ပတ္တမြားပိုင်ရှင်ဖြစ်သည်ကို အစွဲပြု၍ ပတ္တမြားဒေဝီစောမဲကျီ ဟူခေါ်တွင်စေကြောင်းတို့ကို ရမ်းဗြဲမြို့နယ်ရှိ ရှေးမှတ်တမ်းတွင် တွေ့ရှိရပါသည်။

၄။   ရမ်းဗြဲမြို့ကိုယ်စားနေမျိုးသူရိယသည် သက္ကရာဇ် ၉၀၅ -ခုနှစ်တွင် ကဆုန်လတွင်လှီပွဲကျင်းပခဲ့သည်ကို အစွဲပြု၍ ကဆုန်လကျရောက်တိုင်း မြို့ပေါ်ရှိရပ်ကွက်များ၊ အနီးနားရှိကျေးရွာများကို စာချွန်တော်များပါး၍ ပြိုင်လှီ၊ ပြိုင်လောင်းများ ပြုလုပ်စေပြီး ကဆုန်လတွင် လှီပြိုင်ပွဲများကို ကုန်းပွဲများနှင့် တွဲဘက်၍ကျင်းပခဲ့ကြောင်း၊ နောက်မြို့စားအဆက်ဆက်တို့လည်း ရှေးမူမပျက်စေပဲ ဤအစဉ်အလာကို ရိုးရာထုံးဓလေ့ဖြစ် စွဲယူ၍ နှစ်စဉ်ကျင်းပလာခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

၅။  ဗြိတိသျှအစိုးရ အုပ်ချုပ်စဉ်ကလည်း မြို့ရွာအုပ်ချုပ်သူ မြို့ပိုင်၊ နယ်ပိုင်များသည် ရပ်ကွက်နှင့် ကျေးရွာများအား အမိန့်စာများ ထုပ်ပြီးပြိုင်လှီ၊ ပြိုင်လောင်းများပြုလုပ်စေ၍ ရိုးရာမပျက် လှီပြိုင်ပွဲကို ကျင်းပခဲ့ကြပါသည်။

၆။  လွတ်လပ်ရေးပြီးသည့် ခေတ်တွင်မူ ရပ်ကွက်ကျေးရွာများမှ အရပ်လူကြီးများသည် ရပ်ကွက်ကျေးရွာများအားစုပေါင်း၍ အဖွဲ့များဖွဲ့စည်းကာ ရှေးအစဉ်လာရိုးရာဒလေ့ကို ထိန်းသိမ်းသည့်အနေဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရမ်းဗြဲသားတို့သည် ပန်းချီ၊ ပန်းပု၊ ပန်းရံ၊ ပန်းပဲ လုပ်ငန်းများတွင် ကျွမ်းကျင်တတ်မြောက်သူများ ဖြစ်သည့်အားလျှော်စွာ အခြားမြို့ရွာများသို့ သွားရောက်၍ အလုပ်လုပ်ကိုင်ကြရာမှ နွေရာသီကုန်ဆုံး၍ မိုးရာသီသို့ ကျရောက်တော့မည့် ကဆုန်လအချိန်ခါတွင် မိမိတို့၏ဇာတိ ရမ်းဗြဲမြို့သို့ ငွေတရွှင်ရွှင်နှင့် ရောက်ရှိလာကြပါသည်။
တဘက်မှလည်း လယ်သမားများမှာ မိုးရာသီနီးလာ၍ လယ်ယာလုပ်ငန်းခွင်သို့ ဝင်ရောက်ကြတော့မည့်အချိန် ဖြစ်သဖြင့် လယ်သမား၊ အလုပ်သမား တွေ့ဆုံနှုတ်ဆက်သည့် ပွဲအဖြစ် လည်းကောင်း၊ ဆွေမျိုးအချင်းချင်းတွေ့ဆုံနှုတ်ဆက်သည့် ပွဲအဖြစ်လည်းကောင်း၊ အမျိုးသား ကိုယ်လက်ကြံခိုင်စေရေးအတွက် လည်းကောင်း၊ လှီပြိုင်ပွဲမှာ သုံးရက်တိုင်တိုင် ကုန်းပွဲ၊ ရေပွဲ ဖြင့်ကျင်းပရာ အနီးပတ်ဝန်းကျင် မြို့ရွာများမှလည်း လာရောက်ကြပြီး ကုန်ပစ္စည်းချင်း ဖလှယ်ရေးအတွက် လည်းကောင်း ရည်ရွယ်၍ လှီပြိုင်ပွဲကို ရမ်းဗြဲမြို့တွင် စဉ်ဆက်မပြတ် ကျင်းပလာခဲ့ကြပါသည်။

၇။  တော်လှန်ရေးကောင်စီနှင့် လမ်းစဉ်ပါတီခေတ်တွင် ပါတီယူနစ်၊ မြို့တော်လုံခြုံရေးနှင့် အုပ်ချုပ်ရေးကော်မတီတို့၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် ကျေးရွာ၊ ရပ်ကွက်များအား စုစည်းပြီး ရိုးရာလှေပြိုင်ပွဲကျင်းပရေး ဗဟိုကော်မတီ၊ လှေပြိုင်ပွဲကျင်းပရေး ဆပ်ကော်မတီ၊ ကျင်းပွဲဆပ်ကော်မတီ၊ ဇာတ်ပွဲဆပ်ကော်မတီ စသည်ဖြင့် ကော်မတီအသီးသီးဖွဲ့စည်း၍ လှေပြိုင်ပွဲကို ရိုးရာမပျက် ဆက်လက်ကျင်းပကြပါသည်။ ယခုအခါ ရမ်းဗြဲမြို့တွင် ကျင်းပသော ရိုးရာလှေပြိုင်ပွဲသည် ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုဖော်ထုပ်သည့် ပွဲသဘင်တရပ်အနေဖြင့်သာ ရပ်တည်နေခြင်းမဟုတ်တော့ပဲ ရွေ့လျားပြောင်းလဲလာသော ခေတ်နှင့်အညီလိုက်ပါပြီး ခေတ်၏ရည်မှန်းချက်ကို ြ
ဖြည့်စွမ်းနိုင်သော ပွဲလမ်းသဘင်တရပ်ဖြစ်ကြောင်းကို တွေ့ရှိရပြန်သည်။ အထူးသဖြင့် ယခုခေတ်တွင်လိုအပ်သော ရေကြောင်းကျွမ်းကျင်သည့် လုပ်သားကောင်းများပေါ်ထွန်းလာရေးအတွက် အထောက်အပံ့ကို များစွာပေးစွမ်းနိုင်သော ယှဉ်ပြိုင်ပွဲတစ်ရပ်ဖြစ်ကြောင်းကို တွေ့ရပြန်သည်။ ထို့ပြင်လှေပြိုင်ပွဲမှာ ရေတက်၊ ရေကျကို အတိအကျတွက်ချက်ပြီး ကျင်းပရာ ရေကြောင်းသွားလာမှု အတတ်ပညာ၏ အခြေခံဖြစ်သော ရေတက်၊ ရေကျ၊ လှေလှော်၊ လှေခပ်၊ ရေစီး၊ ရေဆွဲ၊ ရေကြောင်းတို့ကို သိရှိနားလည်လာစေခြင်း၊ စုပေါင်းလုပ်ဆောင်မှု၏ အကျိုးကိုသိသာစေပြီး၊ စုပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဖြင့် အချင်းချင်း၏ ချစ်ခင်ရင်းနီးမှုတိုးပွားလာစေခြင်း စသော အကျိုးကျေးဇူးများကို ဖြစ်ပေါ်စေပါသည်။

၈။  ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ကျင်းပသော လှေပြိုင်ပွဲများအနက်၊ ရမ်းဗြဲမြို့တွင်ကျင်းပသော လှေပြိုင်ပွဲသည် တမူထူးခြားပြီး အလွန်ပင်နာမည်ကျော်ကြား လုကြိုက်များပေသည်။ ရမ်းဗြဲ မြို့သူ၊  မြို့သားတစ်ဦးနှင့် အခြားမြို့ရွာများမှ မိတ်ဆုံမိကြလျှင် ထိုမိတ်ဆွေက "အကိုတို့ ရမ်းဗြဲမြို့မှာ ယခုနှစ်လှေပြိုင်ပွဲရှိပါသလား၊ လှေပြိုင်ပွဲကြည့်ရန်လာလိုပါသည်" ရမ်းဗြဲမှမိတ်ဆွေကလည်း " ယခုနှစ်လှေပြုင်ပွဲရှိပါသည် လာခဲ့ပါ" ဟု အပြန်အလှန် နှုတ်ဆက်စကား ပြောဆိုလေ့ရှိကြပါသည်။

 ၉။   ရမ်းဗြဲမြို့တွင် လှေပြိုင်ပွဲ ကျင်းပတော့မည်ဆိုလျှင် လှေပြိုင်ပွဲကျင်းပရန် ဦးစီးဦးဆောင်ပြုလုပ်သူ၊ ဦးစီးဥိးဆောင်ပြုလုပ်သည့် အဖွဲ့စည်းတို့က ကဆုန်လ၏ ဖျားတက်-ဖျားကျ (ရေတက်-ရေကျ)ကို တွက်ချက်၍ လှေပြိုင်ပွဲကျင်းပမည့်ရက်၊ ပြိုင်ပွဲဝင်မည့်လှေ၏ အရှည်၊ စီးနှင်းမည့် လှေလှော်သားများ၏ အများဆုံးအရေအတွက်၊ လှေတိုက်ပုံတိုက်နည်း၊ လှေပြိုင်ပွဲ စည်းမျည်းဥပဒေ စသည်တို့ကို အများစု၏ဆန္ဒနှင့်အညီ သတ်မှတ်ရေးဆွဲပြဋ္ဌာန်းကြပါသည်။ ဤသို့သတ်မှတ်ပေးသည့်နောက်ပိုင်းတွင် လှေပြိုင်ပွဲသို့ ဝင်ရောက်မည့် ကျေးရွာသားများမှာ အောက်ပါလုပ်ငန်းများကို စတင်၍ ဆောင်ရွက်ရတော့သည်။
 

   ရပ်ကွက်နှင့် ကျေးရွာအလိုက် ပြိုင်လှေ-ပြိုင်လောင်းများ ရှာဖွေခြင်း

၁၀။   ရမ်းဗြဲမြို့တွင် လှေပြိုင်ပွဲကို ရှေးယခင်အခါက ၉-လံ အထိရှည်သော လှေများဖြင့် ကျင်းပခဲ့ကြောင်းသိရပါသည်။ ယခုအခါ ၅-လံ၊ ၅-လံနှင့် ၂- တောင် အရှည်ရှိသော ပြိုင်လှေများဖြင့် လှေပြိုင်ပွဲကျင်းပလေ့ရှိပါသည်။ လှေပြိုင်ပွဲကျင်းပမည့်နေ့ကို လှေပြိုင်ပွဲမကျင်းပမီ သုံးလခန့်အလိုကပင် အစည်းဝေးများကျင်းပပြီး၊ သတ်မှတ်လေ့ရှိကြပါသည်။ ရမ်းဗြဲမြို့တွင်လှေပြိုင်ပွဲကို အများအားဖြင့် ကဆုန်လပြည့်ကျော် ၂ ရက်နေ့မှ ၅ ရက်နေ့များအတွင်း ကျင်းပသည်လည်းရှိပါသည်။ တစ်ခါတစ်ရံရေတက်ရေကျကိုလိုက်၍ လဆန်း ၂ ရက်နေ့မှ ၅ ရက်နေ့များအတွင်း ကျင်းပသည်လည်းရှိပါသည်။ လှေပြိုင်ပွဲ ကျင်းပမည့့်နေရက်နှင့် ပြိုင်လှေ၏ အရှည်ကိုသိရလျှင် ပြိုင်လှေထွက်မည့် ရပ်ရွာတိုင်းမှ ကျေးထမ်းမင်းကျွန်အားလုံးသည် မည်သူမျှ ခရီးရက်ရှည်မသွားရဟု ထုပ်ပြန်ပြီး မင်းကျွန်ပိုင်းမှ ပြိုင်လှေရရှိရေးအတွက် စီစဉ်ရသည်။ ပြိင်လှေ ပြိုင်လောင်းရှာဖွေသည့်အလုပ်ကား လွယ်ကူလှသည် မဟုတ်ချေ။ ရှေးဦးစွာ ရွာရှိမင်းကျွန်များသည် တောတောင်ကုန်အောင်သွားကာ သစ်ကောင်းရှာဖွေကြရသည်။ သစ်ရှာမထွက်မီကပင် ရပ်ရွာဒလေ့အတိုင်း ဗေဒင်ဆရာနှင့် ရွာဦးဆရာတော်တို့၏ သြဝါဒကို ခံယူလျက် ရက်ကောင်းရက်မြတ်ကိုရွေး၍ သစ်ခုတ်ထွက်ကြရသည်။ သစ်ခုတ်ထွက်ရာတွင် သစ်ခုတ်ထွက်ရာတွင် ကိုအင်္ဂါချွတ်ယျွင်းပြီး မသန်စွမ်းသူများ မပါဝင်ရပေ။ ကြိုက်ရာသစ်ပင်ကို ဦးစွာရှာဖွေပြီးနောက် လောင်းဆရာတို့၏ ထုံးစံအရ ခုတ်လိုသောသစ်ပင်၏ခြေရင်းတွင် သစ်ပင်ကိုထစ်ပြီး သစ်သားကို ညှပ်ထားခဲ့ရသည်။( ငှင်းကို လက်ဝါးကာညှပ်သည်ဟုခေါ်သည်)   နောက်တစ်နေ့တွင် သွားကြည့်ရာ၌ သစ်သားအားနေရာမပျက်တွေ့ရပါမူ နိမိတ်ကောင်းသည်ဟု ယူဆပြီး ပြိုင်လောင်းခုတ်ကြသည်။ အကယ်၍ သစ်သားလွင့်စင်နေပါက နိမိတ်မကောင်းဟုယူဆပြီး၊ နောက်သစ်ပင်တစ်ပင်ရွေးကြရသည်။ ပြိုင်လှေပြုလုပ်ရန်အတွက် အကောင်းဆုံးသစ်ပင်မှာ တောင်ပိန္နဲ၊ သင်းဂနက်၊မြတ်စွာ၊ မျောက်ခေါင်း၊ သစ်ပုတ်၊ စံကား စသောသစ်ကောင်းများကို ရွေးလေ့ရှိကြသည်။ သစ်ပင်မခုတ်လှဲမီ အပင်၏နေပူခံဖက်၊ အရိပ်ကျဖက် စသည်များကိုသေချာစွာ ကြည့်ရှုပြီးမှ လောင်းခုတ်လေ့ရှိသည်။ ဤသို့ခုတ်ထွင်ခြင်းကြောင့် လှေနံရံများ မညီမညာဖြစ်ခြင်း မရှိလှပေ။ ပြိုင်လှေခုတ်ရာ၌ သစ်ပင်၏အဖျားကိုဦး၊ အရင်းဖက်ကို ပဲ့ဖြစ်စေသည်။ သစ်ပင်ကိုဓါး၊ ပုဆိန်များဖြင့်လောင်းပုံပေါ်အောင်ခုတ်ပြီးမှ လှေဝမ်းကို ပုဆိန်ဖြင့် ဖောက်ထွင်း၇သည်။


 
    နောက်မှ ဆက်လက်ရေးသားပါမည်......................







၁၉၇၇၇၅- ခုနှစ်၊ ၂၈- နှစ်မြောက် ပြည်ထောင်စုနေ့ အခမ်းအနားတွင် ရမ်းဗြဲမြို့နယ်မှ တင်ဆက်ကပြသည့်
ရိုးရာလှီပြိုင်ပွဲ သရုပ်ဖော် တေးသီချင်း .....

       မြရောင်ကေလေသီတာ၊ ပတ်ဝန်းကာရေ၊ သာယာကေ လေရွှင်လန်း၊ ကြေ့တိုင်းသာကေ၊ ရမ္မာကျွန်းမှာ၊ ပြည့်ဝန်းစန္ဒာ၊ သို့ပမာကေ၊ မြတ်စွာဗုဒ္ဓ၊ သာသနာလေ ထွန်းပပ။
   ထွန်းပသာသနာ၊ ကျွန်းရမ္မာမှာ၊ တံထွာအရ၊ ကမ်းကသာယာ၊ ဝဲနှင့်ညာတွင်၊ ကြေသာရွှင်ပြ၊ ဝိသာခါတုံ၊ စန်းနဲ့ကြုံကေ၊ ကဆုန်လမှာ လှီပြိုင်ပွဲလေ ပြိုင်ကတ်တေ။
   ပြိုင်လောင်းလုပ်ခါ၊ ရပ်တိုင်းမှာလေ၊ နိုင်ရာလှီလောင်း၊ ကောင်းထက်ကောင်းအောင်၊ ကြံဆောင်နေးလမ်း၊ ကိုယ့်လောင်းခြီကို၊ အားကုန်စမ်းရေ။
   လောင်းစမ်းပြီးမှ၊ စိတ်တိုင်းကျကေ၊ လှပဖွေရာ၊ လှီဦးမှာကား၊ ကြိုက်ရာရုပ်ဆန်း၊ လှီပဲမှာလည်း၊ ကနုတ်ပန်းကို၊ မွမ်းခြယ်သရေ။
   လောင်းကလေးကောင်း၊ တက်လှော်ကောင်းလို့၊ အကောင်းကစုံ၊ အပြောင်းအပြန်၊ ကာရန်သံချပ်၊ သီဆိုစပ်ပြီး၊ မလပ်ပဲ့ကိုင်၊ တမြိုင်မြိုင်နဲ့၊ ကိုင်ဆောင် အောင်လံ၊ လှီအပေါင်းလေ၊ ချောင်းတရိုးမှာ၊ သိုးသိုးညံရေ။

ကကွက်သရုပ်ဖော် တေးသီချင်း

  လှီပြိုင်- လှီပြိုင်- ည လှီပြိုင် လားဖို့၊ လှီပြိုင်လားဖို့ လာဂတ်တေလေ၊ လာလေးလာဂတ်လေ၊။ မောင်းကိုထုရေ - ဗုံခေါက်တေနက်၊ အားလုံးစုလို့ လားဂတ်မေလေ၊ ရပ်ရွာဟုန် - အပျိုတစ်စုက၊ ကောက်ညှင်းတောင်းကိုလ၊ ခေါင်းမာရွက်တေ၊ နတ်မန်းခက်နဲ့လေး - အောင်သပြေလောင်းရေ။ (သောက်ရီ)၂ အိုးနဲ့ အိုးနဲ့၊။ ကွမ်းတောင်း ပန်းတောင်း၊ စုံအောင် စုံအောင်။ လှီလှော်သူ တဝစားဖို့)၂ ရွက်လို့ယူလာရေ . . .။
   (ရပ်ရွာတိုင်းမှာ ၊မင်းကျွန်စုလို့၊ လောင်းချ လောင်းတင်၊ မောင်းကိုထုလို့၊ ညီညာမှုနဲ့ အားအင်ပြကေ၊ ပျော်ရွှင်မှုနဲ့ ယိုင်းပင်းပရေ)၂ တာဝန် တာဝန် သူ့တာဝန်၊ တာဝန် တာဝန် ကိုယ့်တာဝန် မရွီးပဲ၊ ပြိုင်ပွဲဝင် ဂတ်တေ။
  ( ပြိုင်.. လှီ xxx ထွက်ဖို့ အချိန်ကေ၊ တက်လှော်လူဒိန် ....ညီအောင်စီးပီးကေ)၂ မြို့ရမ္မာ . . .သာယာ ရွှင်စည်ကြောင်း . . .ပြိုင်လှီ အပေါင်းရေ x  x  x  တီးလေး တီးရေ၊ ကလေးကရေ၊ စေစေပင်ပင် သိုးသိုးညံလို့လေ x x။
  (ရိုးရာလှီပွေး၊ အမြေးပြိုင်ကတ်တေ၊ ကဆုန်ပြည့်ပြီး ဖျားလေးကြီးခါလေ)၂ (ရပ်ရွာတိုင်းက လောင်းဒိန်မှာ၊ ရုပ်မျိုးစုံစွာ ခြယ်လယ်လို့သာ၊ ကြေ့ချင်ဖွေရာ၊ ရှုရှင်ဖွေရာ၊ မွမ်းမံခြယ်လို့)၂ (မြို့ရွာသူ- မြို့ရွာသာရို့)၊ အများပျော်ရေ၊ လာလာသူ အဂန္တုရို့၊ ကြေ့ရှုပါရေ၊ လှီလှော်သူ- လှီလှော်သားရို့၊ အားမာန်တက်ကေ)၂ မြို့ရွာမှာစေပင်သာယာ၊ ထိန့်ထိန့်ကြိုးလို့ - စုပေါင်းပျော်ပါရေ။
  လောင်းဒိန်၊ လှီဒိန်- အားလုံးစုံကေစုံခါကေ-ပေကြိုးတိုင်းလို့၊ လူကိုစိုက်လို့၊ လှိစုံပြရရေ xxx ယေပြီးခါမှ မေးနှုက်ပြန်ရေ - လှီကိုတွေးကေ သူသူငါငါ ပြိုင်ဖို့လားရရေ xxx။
   (လောင်း ဒိန်ပြိုင်လာကေ၊ မန်းဒတ်တိုင်းက အားပီးကတေ၊ လက် ခုတ် တီး ရေ  - ဗုံလေးတီးရေ- လှော်ပါ-လှော်ပါ ချောင်းလုံးညံလို့လေ)၂
   (ပြိုင်လှီနှစ်စင်းက- အားတက်မန်တက်-လှော်ကပြန်ပါရေ-စက်ကိုရောက်ကေ-ဦးကဓါးနက် စက်ကြိုးဖြတ်တေ)၂ အလံလေးလူဖက်ဟာလေ-ပြိုင်လှီပွဲမှာ- ရှုံးလေ ရံှုး ရရေ ။

 သံချပ်

   - မောင်ရို့၊ မောင်ရို့ (လေးလေး - လေးလေး)
   - ရမ္မာမြို့မှာ လှီပွေးပြိုင် - မတ်ရို့ဇာခါ နိုင်ဘူး ရေလေ။
   - လှီပြိုင်လောင်းရို့- ရှင်ဘုရင်၊
    အားလုံးကပင် ရှိခိုးလိုက်ကြ။
   - နှုက်တိုင်း နှိုက်တိုင်း အောင်လံယူ၊ ပြိုင်ဖက်မတူ
     ထူးရေလှီမင်း။
   - ကောက်ညှင်းစားလို့ ကမ်းနားမှိုင်၊
     မတ်ရို့ ပြိုင်လို့နိုင်ဖို့လားဝေး။

   (ရှုံးလူမှိုင်ပါရေ၊ နိုင်ရေလူရို့ ကဂတ်ပါရေ)၂ xx ရိုးရာပြိုင်ပွေး၊ အစိုင်ပဲပျော်ရေ၊ မြို့ရွာလူထုက သေးသေးမေးမေး အားပီးဂတ်တေ။ ရွှီလံပထမ၊ ပထမလေ၊ ငွီလံ ဒုတိယ၊ တတိယလေ။ (ကြေ့လာဂတ်ပါလေလေ့- ရှုလာဂတ်ပါလေလေ့)၂ အကျွန်ရို့နဲ့ တူပျော်မေ ပြေထောင်စုသားချင်း ယိုင်းပင်းပါကမေ။
   မြို့ရမ္မာ လှီပြိုင်- ရိုးရာ အဇူအဇိုင် ထိန်းသိမ်းလို့ မြှင့်ဖို့  xx  ကြံစီကတ်မေ၊ အို . . . မိစိုင်ဖလာရှေး အခါက-ရိုးရာယိုင် ကျေးမှုဒိန်ပ ပြုစုတတ်ပါမေလေ xx တိုးတက်လာအောင်လေ - အများရို့ - ဝိုင်းလို့ xxx ကြံဆောင်ကတ်မေ- ရခိုင်ရို့၊ မွန်ရို့၊ ကရင်၊ ချင်း၊ အပေါင်းရေ၊ ကချင်လေးပါရေ၊ ကယား၊ ရှမ်း၊ ဗမာလေ - အကျွန်ရို့ ပြေထောင်စုကို ညီနောင်းသားချင်းမြင့်တင်ကတ်ပါမေ . . .။








.... ကျေးဇူးတင်လွှာ . . .

လာရောက်လေ့လာသူ များကို အထူးပင်ကျေးဇူးတင်ရှိပါသည် ။
ဒီစာကို ရမ်းဗြဲသားနှင့် ရမ္မာတီ ရိုးရာလှိပြိုင်ပွဲ စာအုပ်မှ ကူးယူရေးသားထားပါသည်။
ရမ်းဗြဲမှာရိုးရာလှီပြိုင်ပွဲကို အမြဲတမ်းထိန်းသိမ်းနိုင်ထားနိုင်ရန်နှင့် သမိုင်းများမပျောက်ပျက်ရအောင်၊ မျိုးဆက်သစ် လူငယ်များသိရှိနိုင်ရန် ရည်ရွယ်ပြီးရေးသားထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။
ဒိ blog လေးကို ဆက်လက်ဖြန့်ဝေပေးကြပါလို့ တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။
အားလုံးကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ် . .

... စည်သူဖြိုး ...
yambye.aungrammer@gmail.com
facebook/   phyoe phyoe